12 oktober 2024: Jesu, der du meine Seele, BWV 78

12 oktober 2024: Jesu, der du meine Seele, BWV 78

Een oase van troost voor de ziel

Bachs cantate Jesu, der du meine Seele, BWV 78, componeerde hij voor de 14e zondag na Trinitatis in 1724. Gebaseerd op de gelijknamige koraal (1641) van Johann Rist, biedt deze cantate een oase van troost en bemoediging voor de ziel in beproeving.

De cantate opent met een krachtig koor, waarin de gemeente zich richt tot Jezus, de Redder van hun zielen. De daaropvolgende aria's en recitatieven verkennen verschillende aspecten van het christelijk geloof, met thema's als bekering, vergeving, en de kracht van gebed.

Muziek en structuur

De cantate bestaat uit zeven delen, met afwisselend koordelen, recitatieven en aria's.
Het openingskoor presenteert de krachtige koraalmelodie; de baspartij in dit deel is gebouwd op een chromatisch dalende lijn (uitdrukking van lijden en dood) die sterk aan een chaconne doet denken. Deze dalende baslijn keert heel vaak op verschillende toonhoogtes terug, niet alleen bij de basinstrumenten, maar ook bij de hobo’s, de zangers, en ook bij de violen.
Het daaropvolgende duet-aria "Wir eilen mit schwachen, doch emsigen Schritten" drukt een gevoel van urgentie en vastberadenheid uit.
De recitatieven en aria's die volgen, gaan dieper in op de persoonlijke worstelingen van de ziel met zonde en schuld, en bieden troost en hoop door het offer van Christus.
De cantate sluit af met een krachtig koor, "Herr! ich glaube, hilf mir Schwachen", dat een bevestiging van geloof en vertrouwen uitdrukt.

600 jaar Hilversum

Ter gelegenheid van 600 jaar Hilversum word het lied ‘Flos Florum’ van Guillaume Dufay uitgevoerd, een compositie van 600 jaar oud.
De Bachcantate ‘Jesu, der du meine Seele’ (BWV 78) van J.S. Bach is 300 jaar geleden gecomponeerd.
Ten slotte is speciaal voor deze gelegenheid, in opdracht van Cantate op de Brink, de compositie ‘Partita per Hilversum’ door Andrew Clark gecomponeerd.

De componist sluit aan op de instrumentale bezetting van de cantate: strijkers, twee hobo’s en fluit. Als partner van één van de zangeressen van het Groot Omroep Koor is hij als goed bekend met Hilversum en nodigt het publiek uit stil te staan bij de enorme tijdspanne van 600 jaar, een periode waarin Hilversummers lief en leed gedeeld hebben. “Als buitenlander kende ik het woord 'Hilversum' eerder dan 'Amsterdam'. De geheimzinnige naam stond op iedere radio en wekte mijn nieuwsgierigheid. Intussen ben ik vaak in Hilversum en heb ik veel vrienden onder de musici van de omroep”, aldus de componist Andrew Clark. “Met mijn ‘Partita per Hilversum’ wil ik aansluiten bij oude tradities. Ook Bach schreef partita's en gebruikte bestaande koralen als uitgangspunt. Mijn Partita heeft als basis het lied: 'das Alte Jahr vergangen ist'. Het is een mooie gedachte: mensen komen en gaan, leven en sterven, maar de stad blijft. Ook muziek blijft en we kunnen van klanken, of die nu 600 of 300 jaar geleden opgeschreven zijn, of nu, blijven genieten”.

Opnames

Locatie en aanvang.

slotkoraal

Solisten

Heleen Meijer

Sopraan Heleen Meijer werd opgeleid door zangpedagoge Marjan Kuiper en volgde masterclasses bij onder anderen Margreet Honig, Noelle Barker, Ton Koopman, Johannette Zomer en Evelyn Tubb. Heleen treedt op als solist bij koren en oratoriumverenigingen, waar zij een gevarieerd repertoire zingt: van de vroege barokmuziek van Monteverdi en Schütz, tot passies, missen en cantates van Bach en Telemann, Händel's oratoria, religieuze muziek van Mozart, Haydn, Mendelssohn, Brahms en Fauré, en 20e eeuwse muziek van componisten als John Rutter en Benjamin Britten. Zij heeft een vaste aanstelling bij het Groot Omroepkoor.

Chantal Nysingh

De Nederlandse alt Chantal Nysingh studeerde aan het Artez Conservatorium Zwolle. Zij zingt sinds 2018 bij het Groot Omroepkoor.

Felipe Gallegos

De in Mexico geboren Felipe Gallegos heeft zich ontwikkeld als een klassieke tenor in oratorium, concertmuziek en opera. Hij begon zijn studie aan de Universiteit van Guadalalara, daarna won hij verschillende beurzen van het Nationaal Instituut voor Schone Kunsten van Mexico om zijn studies in het buitenland voort te zetten. Onder zijn leraren bevinden zich Carlos Aransay, Katherine Cieszinsky, Corradina Caporello, Claude Corbeil en Joan Dornemann. Hij studeert momenteel aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag bij Catrin Wyn-Davies en Rita Dams. Op het concertpodium zong hij evangelist-rol en aria's van Johannes Passion van Bach, evenals o.a. het Magnificat en Cantata BWV 111. Ook zong hij solo’s in Il Vespro della Beata Vergine van Monteverdi met Capella Barroca de México, Requiem van Mozart, Negende Symfonie van Beethoven met OFUNAM en Pasión según San Marcos van Osvaldo Golijov en was hij te gast bij de Opera de Bellas Artes in México.

Jasper Schweppe

Jasper Schweppe studeerde in Zwolle bij Lodewijk Meeuwsen (DM eindexamen 1995) en in Den Haag bij Meinard Kraak (UM eindexamen 1998). In 1999 won Jasper in Parijs het internationale Musicora concours voor Frans lied uit de twintigste eeuw. Daaruit volgden diverse optredens. Hij was van 1996 tot 2005 eerste bas bij het Groot Omroepkoor. Hij zong met het GOK talloze producties met grote werken en beroemde dirigenten. Sinds 2005 is hij aangesteld bij het Nederlands Kamerkoor en remplaceert hij bij het GOK, de Nederlandse Bachvereniging, het koor van de Nationale Opera en het Amsterdam Baroque Choir en het SWR Vokal Ensemble.

Dirigent

Harry van Berne

Tenor Harry van Berne studeerde cello en solozang aan het Sweelinck Conservatorium te Amsterdam bij Erna Spoorenberg. Verdere studie werd gevolgd bij o.a. Margreet Honig in Amsterdam en Anthony Rolfe Johnson in London. Harry van Berne maakt deel uit van het Gesualdo Consort Amsterdam en het Quink Vocaal Ensemble. Ook geeft Harry cursussen, masterclasses en workshops over specifieke onderwerpen of stijlperiodes, zowel voor solozangers als voor ensembles. Als hoofdvakdocent solozang is Harry verbonden aan het ArtEZ conservatorium. Vanaf het seizoen 2018-2019 is Harry verbonden aan het Koninklijk Conservatorium (Den Haag) als docent in de Master Ensemblezang. De laatste jaren is Harry ook werkzaam als dirigent van koorprojecten.

Koor

Dudok kamerkoor

Het eerste optreden van het Dudok Kamerkoor tijdens een cantate vesper op de Brink dateert uit 2007. Onder leiding van Johan Rooze werkte het koor op 17 mei mee aan de uitvoering van BWV 11, beter bekend als het Himmelfahrtsoratorium. De leden van dit ad hoc samengestelde kamerkoor waren merendeels gerekruteerd uit het grotere Dudok Ensemble waar Johan Rooze sinds 1999 de artistieke spil van was. Na diens vertrek naar zijn tweede vaderland Zuid-Korea in 2008, zingt het Dudok Kamerkoor jaarlijks één productie bij Cantate op de Brink onder leiding van Harry van Berne.

Inleiding

De inleiding wordt verzorgd door Heleen Weimar.